ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ "Undo PASOKification"​

44 χρόνια από την ίδρυσή του, το άλλοτε κραταιό ΠΑΣΟΚ περιορίζεται στο 1/7 της παλαιάς του ισχύος. Οι Ευρωπαίοι αποκάλεσαν το φαινόμενο της απότομης συρρίκνωσης της εκλογικής ισχύος «PASOK-ification». Ελληνιστί «από δήμαρχος, κλητήρας». Είναι με άλλα λόγια η πτώση από 43,95% το 2009 σε 6,23% το 2015, συνεπεία της ένταξης της Ελλάδας στο μνημόνιο, του εξαναγκασμού του προέδρου του και εν ενεργεία τότε πρωθυπουργού σε παραίτηση, του διορισμού μη αιρετού πρωθυπουργού αντ’ αυτού και της σύμπλευσης του αντικαταστάτη του στην ηγεσία του κινήματος με τη Δεξιά, με αντάλλαγμα την υπουργοποίησή του.

Ούτε ο μέσος ψηφοφόρος, ούτε ο απλός βουλευτής το κατάπιαν εύκολα αυτό. Μεταπήδησαν στη νυν κυβερνώσα παράταξη ή σε όμορους πολιτικούς σχηματισμούς και νεοϊδρυθέντα εξωκοινοβουλευτικά σχήματα. Είναι γνωστά όλα αυτά. Και λογικά : «γιατί να ψηφίσω ΠΑΣΟΚ» σκέφτεται ο ψηφοφόρος, «αφού θα συμπορευτεί με τη Δεξιά ; Θα ψηφίσω απευθείας Δεξιά». Ο ψηφοφόρος, δε, που έχει ιδεολογική αλλεργία στη Δεξιά, θα σκεφτεί «αν ψηφίσω ΠΑΣΟΚ θα κυβερνήσει η Δεξιά, οπότε ας ψηφίσω όμορα σχήματα ή ΣΥΡΙΖΑ». Απλοποιημένα και ξεκάθαρα.

Έτσι το ΠΑΣΟΚ θα συνθλιβεί στις μυλόπετρες της πόλωσης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης μετά την άνοιξη του 2019, οπότε και για ένα χρόνο θα γίνουν ενδεχομένως μέχρι και τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις, αρχής γενομένης από την πρώτη (τριπλή) των επερχόμενων ευρωεκλογών/δημοτικών/περιφερειακών, συνεχίζοντας με επαναλαμβανόμενες βουλευτικές και τελικά με την ενδεχόμενη προκήρυξη εκλογών λόγω μη εκλογής ΠτΔ. Ο λόγος είναι ότι στο μυαλό του κόσμου αποτελεί από το 2012 και μετά τη σίγουρη καβάτζα της Δεξιάς. Και μία τοσο «διαθέσιμη» παρτενέρ κανείς δεν την παίρνει ποτέ στα σοβαρά, ακόμα κι αν και ο ίδιος δεν είναι σοβαρός.

Τι έχει κάνει το ΠΑΣΟΚ για να διαλύσει την εικόνα αυτή ; Μάλλον τίποτα επί της ουσίας, αν το καλοσκεφτεί κανείς, πέρα από την αλλαγή ονομάτων 2-3 φορές. Δε θα μπω σε θέματα αξιών της παράταξης, καθώς αυτά αποτελούν ξεχωριστή και διφορούμενη ενότητα συζήτησης. Όμως ο ρεαλισμός υποδηλώνει τα εξής : διέλυσε την ελπιδοφόρο κεντροαριστερή συμμαχία με το Ποτάμι, τα στελέχη του (ορισμένα ταλαντούχα, ομολογουμένως) μπαινοβγαίνουν στο ΣΚΑΙ μέρα - νύχτα και δεν πολυδιαφωνούν με τους συναδέλφους τους της ΝΔ ή της Ένωσης Κεντρώων. Ακόμα και η φρασεολογία τους είναι σχεδόν πανομοιότυπη ως προς τα τσιτάτα και τις ατάκες, οι δε εκατέρωθεν φιλοφρονήσεις στα παράθυρα, δίνουν και παίρνουν.

Αυτή είναι η τακτική της σίγουρης καβάτζας : αναγνωρίζω ότι κανείς δε με θέλει πια, αλλά θα το παίξω γλυκειά για να έρθει και σε εμένα το ...“καλό” (ήτοι η υπουργική θεσούλα εν τη ερχομένη βασιλεία της Δεξιάς). Πρόκειται για νοοτροπία παρακμής, σα μία παραδοχή ότι δεν περνάει η μπογιά της παράταξης πιά. Και έτσι είναι. Άρα πρέπει κάτι να διαφοροποιηθεί, διαφορετικά ενδέχεται να μην ξεκολλήσει ποτέ από το 6-7%. Γίνεται κάτι τέτοιο, μετά από όσα έγιναν από το 2010 ως και το 2012 ; ΝΑΙ. Όμως όχι με την κακομοιριά του σίγουρου συμπληρώματος του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος μέσα στο τρέχον έτος ίσως οδηγήσει τη Δεξιά και σε κάποια εκλογική πρωτιά μετά από 7 χρόνια.

Ο τρόπος (κατά τη γνώμη μου ο μοναδικός) ονομάζεται «το τερπνόν μετά του ωφελίμου». Ας το εξηγήσω λίγο καλύτερα. Μετά την εκλογική γελοιοποίηση που θα υποστεί μετά βεβαιότητας το ΠΑΣΟΚ στις δημοτικές/περιφερειακές/ευρωπαϊκές εκλογές, πρέπει να περάσει πάση θυσία στο εκλογικό κοινό το μήνυμα ότι με κανέναν τρόπο, οποιοδήποτε και να είναι το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών σε ένα χρόνο από σήμερα, δε θα συμπράξει με το νικητή, με μόνη εξαίρεση την συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας από όλες μαζί τις δημοκρατικές δυνάμεις για τη μεταμνημονιακή δύσκολη τετραετία.

·        Επισημαίνω ότι μετά την πιθανή αντικατάσταση του κ. Γιούνγκερ από τον κ. Βέμπερ (επάξιο συμπαραστάτη του κ. Σόιμπλε στα πέτρινα χρόνια μας) αλλά και τη λήξη της θητείας του κ. Ντράγκι, η πενταετία που έρχεται προμηνύεται αιματηρή για τη χώρα μας και ενδέχεται το σχέδιο Σόιμπλε περί "ομαλής" μας εξόδου από το Ευρώ - για το καλό μας πάντα, εδώ γελάμε - να επανέλθει συγκεκαλυμμένα για συζήτηση στα πλαίσια της πρόσφατης πρότασης Μακρόν για την ΕΕ των τριών επιπέδων. Αυτά, όμως, στον καιρό τους...

«Που είναι το τερπνόν και που το ωφέλιμο», θα ρωτήσει κανείς. Πάμε κατ’ αρχήν στο αντίστροφο : αν πλειοψηφήσει η Δεξιά, πράγμα πιθανότατο, το ΠΑΣΟΚ θα λάβει ένα αστείο εκλογικό ποσοστό σε περίπτωση που δεν περάσει το μήνυμα αυτό και θα επαναληφθεί η φάρσα του 2012. Κάποιοι βαρόνοι του θα υπουργοποιηθούν ξανά και αυτό είναι όλο. Μετά τη θητεία τους, το ΠΑΣΟΚ θα δεχθεί πάλι το ανάθεμα των δυσκολιών της επόμενης κυβέρνησης και θα εξανεμισθεί. Θυμίζω ότι από το 2012 έπεσε στο 50% της ισχύος του το 2015 και αυτό ήταν το αποτέλεσμα που είχαν τα πολλά γελάκια του τότε προέδρου του δίπλα στον κ. Σόιμπλε τον καιρό του PSI.

·        Αν, πάλι, πλειοψηφήσει ο ΣΥΡΙΖΑ και συνεργαστεί το ΠΑΣΟΚ μαζί του, τότε απλά θα αφομοιωθεί από αυτόν και θα πάψει να υφίσταται. Θα φυλλοροήσουν εκεί όλα του τα αξιόλογα στελέχη, όπως ήδη έχει γίνει από πενταετίας και πλέον. Και απ’όσο έχω παρακολουθήσει, τα στελέχη αυτά που είναι αξιόλογα είναι αρκετά, όχι 2 ή 3. Η δε νιότη των ικανών συμβαδίζει συνήθως με τη φιλοδοξία και η υπουργοποίηση αποτελεί φιλοδοξία αφ’ εαυτού της.

Άρα που είναι το τερπνόν, αφού δε θα υπουργοποιηθούν στελέχη του ; Αυτό δεν είναι το νόημα της συμμετοχής των πολιτικών στα κοινά ; Όχι. Δεν είναι αυτό. Αυτό συνιστά παραφθορά του νοήματος του πολιτικού ανδρός. Αντίθετα, είναι η συλλογική πορεία των πολιτικών και των παρατάξεων μες στο χρόνο, όχι ο τυχοδιωκτισμός.

·        Το τερπνόν για την παράταξη του ΠΑΣΟΚ είναι ότι με την αλύγιστη άρνηση στη συγκυβέρνηση θα πείσει ότι η καρέκλα δεν είναι αυτοσκοπός και συνάμα θα βρει χρόνο ως αξιωματική αντιπολίτευση να ανακάμψει, αναγκάζοντας ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, πρώτον, να κάνουν στην άκρη τυχόν ακραίες φωνές που αμφότερες οι παρατάξεις αυτές διαθέτουν και, δεύτερον, να συμπράξουν, γεγονός που θα εμπεδώσει την εθνική συμφιλίωση μεταμνημονιακά. Διαφορετικά το ΠΑΣΟΚ θα αναγκάσει και τους δύο αντίζηλούς του να συστήσουν κυβέρνηση εθνικής ενότητας, πράγμα που θα του πιστωθεί και ως ποσοστό σε μετέπειτα εκλογές. Αυτό ακριβώς, η εθνική ενότητα, είναι το εθνικά ωφέλιμον.

Έστω κι αν η Δεξιά πλειοψηφήσει αυτοδύναμα, πράγμα που θεωρώ ανέφικτο, και πάλι εκτιμώ ότι θα αναγκαστεί μέσα στο 2020 να πάει - αργά ή γρήγορα - σε συγκυβέρνηση. Παρατάξεις πέρα από το δημοκρατικό φάσμα ή με ακραίες θέσεις λογικά αποκλείονται, οπότε η μόνη διαθέσιμη παράταξη θα είναι το ΠΑΣΟΚ. Αν όμως πάψει να είναι διαθέσιμη, τότε είτε θα ωριμάσουν οι άλλοι δύο (ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ) και θα υποστούν και δημοσκοπικά τη συναφη φθορά της συγκυβέρνησης μεταξύ τους, την οποία θα καρπωθεί το ΠΑΣΟΚ ώστε να γίνει πάλι υπολογίσιμο ως εκλογική δύναμη, είτε θα λάβει όλα τα credits η ηγεσία του ως γενεσιουργός και συνεκτική ουσία της κυβέρνησης εθνικής ενότητας στα δύσκολα χρόνια που έχουμε μπροστά μας.

Αντί επιλόγου, επιθυμώ να τονίσω τούτο μόνο : παρ’ότι δε θεωρώ ότι το κίνημα θα ακολουθήσει αυτόν τον ενδεδειγμένο δρόμο για την εκλογική ανάκαμψή του, είναι εντούτοις στο χέρι των πρωτοκλασάτων στελεχών του να μην ακολουθούν ακραία φρασεολογία, που προδίδει αταίριαστο ρεβανσισμό μετεμφυλιακού τύπου και άγνοια της ιστορίας της παράταξης. Εννοώ ότι όταν στα κανάλια και στη Βουλή διακεκριμένα στελέχη σου απειλούν κάθε τρεις και λίγο με Ειδικό Δικαστήριο τον πολιτικό σου αντίπαλο, όπως έγινε και με τον Αντρέα Παπανδρέου και τον Δημήτρη τον Τσοβόλα, που πλήρωσε τελικά εκείνος όλη τη νύφη, πέραν του ότι προσβάλεις την ανεξαρτησία των Δικαστών και τους υποβιβάζεις σε πολιτικά σου τσιράκια ή υποχείρια ερντογανικού τύπου, δημιουργείς προϋποθέσεις για μία δεκαετή κυριαρχία του Αλέξη Τσίπρα, τον οποίον έτσι ηρωοποιείς.

Δίνεις έτσι σε έναν δεινότατο πολιτικό σκακιστή, που από ποσοστό 3,1% βρέθηκε μέσα σε 6 χρόνια να κερδιζει δύο συνεχόμενες εκλογές πολυ κοντά στα όρια της αυτοδυναμίας, τη δυνατότητα να περάσει στον κόσμο το μήνυμα «ορίστε, με πάνε σε δίκη υποκινούμενοι δικαστές και μνημονιακοί μου αντίπαλοι επειδή έβγαλα τη χώρα από τα μνημόνια και μοίρασα χρήματα και δουλειές στο λαό, που υπήρξε θύμα τους». Και αυτό ως τακτική είναι κάτι εντελώς ηλίθιο, γιατί – αν δε με απατά η μνήμη μου – μετά από τα Ειδικά Δικαστήρια το ΠΑΣΟΚ κέρδισε όχι μία, όχι δύο, αλλά τρεις συνεχείς εκλογές.