Καζαμιας 2020 - 2030

Λίγες μόνο ημέρες μας χωρίζουν από την έναρξη της νέας δεκαετίας, η οποία προμηνύεται άκρως συγκρουσιακή και τα απόνερα της αναμένεται να σημαδέψουν τις εξελίξεις ως το τέλος του τρέχοντος αιώνα. Σύμφωνα με τα ως τώρα δεδομένα και με τη δυνατότητα λογικής προσταθμισης βραχυπρόθεσμα (δίχως βέβαια να αποκλείεται το στοιχείο του απροσδόκητου που ανάγει την επαλήθευση των βασικών αρχών της πολιτικής επιστήμης σε απλή μαντεία) τα βασικά πλαίσια των εξελίξεων προοιωνίζονται ως εξής:

Καταρχήν θα πρόκειται μετά βεβαιότητας  για μια δεκαετία εσωτερικής αντίθεσης και θνησιγενους ψευδαίσθησης περί την παγίωση της εξουσιαστικής υπερισχύος των πρόσκαιρα επικυρίαρχων παγκόσμιων δυνάμεων. Ασφαλώς και θα είναι εσωτερικά συγκρουσιακή όπως έχει ήδη διαφανεί και μάλιστα σε συχνή και έντονη βάση, αλλά και στις διακρατικές αλληλεπιδρασεις αναφορικά με τις βλέψεις των διεθνών μπλοκ να υλοποιήσουν τους σκοπούς των γενεσιουργων τους συμφερόντων. Αναπόφευκτα και στις επιμέρους εθνικές κοινωνίες αλλά και αναμεταξύ κρατών το στήσιμο των πιονιων στη γεωπολιτική σκακιέρα και οι περιχαρακωσεις των αντιπαρατεθειμενων μερών θα οδηγήσουν σε ευρύτερη αρχικά κοινωνική εκτόνωση και εν συνεχεία σε βιαιότητες διακρατικές, τελικώς δε σε περιφερειακές ρηξεις.

Αλλά και εσωτερικά εκτιμώ πως θα έχει εγγενή την αντίθεση η δεκαετία και, κατά διαβολική σύμπτωση, ενδεχομένως και χρονικά διαμοιρασμενη κατά τα μέσα της. Αυτό υποδηλώνει χρονικά ότι μετά το μισό της, οπότε και θα έχει ολοκληρωθεί η προϊούσα κορύφωση της συγκρούσεως, θα τύχει εφαρμογής ένα αντίστροφο κυβερνητικό πλάνο διεθνώς, αφού με τη "σοφία του πόνου" (κατά τους αρχαίους μας τραγικούς ποιητές) θα έχει εμπεδωθεί συλλογικά ότι οι μέχρι τότε επικυρίαρχοι δεν είχαν τίποτα να προτεινουν ως λύση και θα εγκαταλειφθούν όλες οι συγκρουσιακές πρακτικές και ρητορικές.

Νέες συνθήκες, νέες παγκόσμιες αρχές, ακόμα και νέα πρότυπα διοικήσεως -με ισχυρότερο το ρόλο των "ορθοφρονουντων" και ισχνοτερη την ανάγκη της λαϊκής νομιμοποίησης- αναμενονται συνεπώς να υιοθετηθουν μετά από πολιτειακό αναστοχασμο μέχρι τα τέλη της δεκαετίας και νέα πρόσωπα θα αντικαταστήσουν εξ ολοκληρου αυτά που από τις αρχές του αιώνα μας μεσουρανούν στο διεθνές στερεωμα. Όσα θα έρθουν ως παγιωμένη ατζέντα του 2030 αναπόφευκτα θα θεωρούνται θέσφατα για αρκετές δεκαετίες και για όσο μένει νωπή η μνήμη των συγκρουσιακων περιστάσεων της περιόδου 2020-2025. Αιτία θα είναι ο φόβος της επιστροφής του εφιάλτη, που για μια ακόμα φορά θα έχει προξενήσει ο πειραματισμός των κοινωνιών με τα υπερσυντηρητικα πολιτειακά δόγματα ακριβώς όπως πριν 80 χρόνια. Μέχρι τότε ομως, τα δόγματα αυτά θα δεσπόζουν στα εγχώρια κυβερνητικά πόστα διεθνώς μέχρι  να οδηγήσουν, μετά από εσωτερικές αντιπαλότητες ιδίως αλλά και εμφυλίους, τελικά και σε βίαιους νέους πολέμους ακριβώς λόγω ανυπαρξίας προτάσεων.

Βλέπουμε λοιπόν ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται στη δίνη ενός εγχώριου διχασμού που πυροδότησε η νίκη των υπερσυντηρητικων στις τελευταίες εκλογές και ανεξαρτήτως της έκβασης των ερχόμενων εκλογών του 2020 δεν αναμένεται να ξεφύγουν από την εσωστρέφεια αυτή. Είτε επικρατήσει πάλι  η εθνικιστική πλουτοκρατία, είτε ηττηθεί, το αποτέλεσμα θα είναι η νέα παράλυση της αμερικανικής διπλωματίας και η εσαεί  περιχαράκωση της υπερδύναμης. Αν νικήσει θα έχουμε την ίδια εικόνα με τα τελευταία τέσσερα χρόνια και αν ηττηθεί θα προκύψει γιγάντωση του εγχώριου διχασμού διότι η προπαγανδιστική ισχύς της νυν κυβερνώσας ελίτ έγκειται στο συνωμοσιολογικο λαϊκισμό. Συνεπώς αυτή θα είναι πιθανότατα και η εικόνα των επόμενων πέντε περίπου ετών, με την αμερικανική υπερισχυ να αναμειγνύεται όλο και λιγότερο στα πέραν του Ατλαντικού ζητήματα.

Εφόσον η γεωπολιτική -όπως και η ίδια η φύση- απεχθάνεται το κενό, είναι βέβαιο ότι το χρονικό αυτό διάστημα νέες περιφερειακές δυνάμεις θα σπεύσουν να εκμεταλλευτούν δια της "διπλωματίας των αγωγών" τον παραλυτικό διχασμό των ΗΠΑ και προς τα τέλη της δεκαετίας ρυθμιστής των ευρασιατικων πραγμάτων θα είναι σε μεγαλυτερο βαθμό από ότι σήμερα η Ρωσια, ιδίως στο χώρο της Μεσης Ανατολής. Η Κίνα και η Ινδία θα είναι νέες οικονομικές υπερδυνάμεις στην Ασία κατά πάσα πιθανότητα και οι ΗΠΑ απλώς μια στρατιωτική περιφερειακή υπερδύναμη. Έτσι ο κόσμος θα είναι πολυπολικος και μικροτερες περιφερειακές οικονομικές δυνάμεις θα πρέπει να συμπλεουν με αυτές τις μεγαλύτερες ισορροπώντας ανάμεσα τους στο βαθμό που εξυπηρετούνται και οι ίδιες. Επίσης οι στρατιωτικού τύπου παρεμβάσεις με ελάχιστα προσχήματα θα είναι συχνές στις ομορες χώρες των ζωνών επιρροής των περιφερειακών υπερδυνάμεων στο μέτρο που είναι κάτι τέτοιο ωφελιμο για τις τελευταίες.

Η μετά το Brexit δεκαετία δε θα βρει ούτε την Ευρώπη αλώβητη. Η ΕΕ μετά βεβαιότητας θα είναι τα αμέσως προσεχή χρόνια περισσότερο ανελαστική ως προς τις υποχρεώσεις των μελών της καθώς η εμβάθυνση θα συνεχίζεται. Για το λόγο αυτό δεν έχουν τίποτα βραχυπρόθεσμο να αναμένουν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Τουναντίον, η σκλήρυνση της γερμανοκρατικης ελίτ της ΕΕ και η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων θα προξενήσουν νέα ρήγματα στο ενιαίο της οικοδομημα. Μετά τη θητεία και της παρούσας ευρωπαϊκής επιτροπής που θα είναι πανομοιότυπη της παρελθούσης και σε κάποιο βαθμό ακόμα πιο άτεγκτη, το ευρωπαϊκό εγχείρημα θα λάβει τη μορφή επάλληλων περιφερειών με μεγαλύτερη αυτονομία των επιμέρους δεσποζοντων κρατών αλλά και με την επιρροή των κινεζικών και ρωσικών διαύλων πιο έντονη ιδίως μετά την πρώτη πενταετία.

Τα σύνορα των κρατών θα παραμείνουν ως έχουν για τα επόμενα λίγα χρόνια, αλλά τελικά οι αναθεωρητισμοι θα λάβουν πιθανότατα την εκδήλωση τους με νέες συνθήκες και αμοιβαίες υποχωρήσεις στα Βαλκανια, τη Μεσόγειο και τη μέση Ανατολή. Νέες συμμαχίες επίσης, εν μέρει και ανίερες, θα κάνουν την εμφάνιση τους στους χώρους αυτούς και θα είναι βραχύβιες όσο και τα συμφέροντα που θα τις επιβάλουν. Αυτές οι συμμαχίες όταν ακριβώς καταλαγιάσει η τρικυμία που θα έχει επιφέρει η επαναφορά των παλαιών και εθνικιστικών δογμάτων διακυβέρνησης, με την αναγκαστική τους υποχώρηση εξαιτίας των πολεμικών αδιεξόδων, θα συναπαλειφθουν.

Και στον ελληνικό μικρόκοσμο οι εξελίξεις θα είναι ενιαίο ιστορικό όλον με τη μνημονιακη τραγωδία της απερχόμενης δεκαετίας. Μετά βεβαιότητας οι επικυριαρχες δυτικές ελίτ θα οδηγήσουν τη χώρα μας σε συμβιβαστική προσδιοριστική οριοθετηση των θαλάσσιων ζωνών της, αποβλεποντας στο υπέδαφος τους, είτε μέσω απευθείας συμφωνιών με όλα τα κράτη της ανατολικής Μεσογείου, είτε πιθανότατα  και με την προσφυγή σε διεθνή δικαιοδοτικά και διαιτητικά όργανα, η πάγια νομολογία των οποίων είναι αναφανδόν αντίθετη στα εθνικά μας προσδοκώμενα  Όπως και να έχει, το βέβαιο είναι ότι και αυτό θα αποτελεί ένα ράπισμα στο εθνικό μας αφήγημα υπερηφάνειας , αλλά και ότι μέχρι τη στιγμή αυτή θα διερχομαστε στιγμές κρίσης και εντάσεων με την Τουρκία. Όχι όμως πολέμων, απλά επεισοδίων αλλεπάλληλων με σκοπό μια δρομολόγηση διευθετησης ανοιχτών θεμάτων.

Το εγχώριο πολιτικό σύστημα θα μετελθει κάθε μέσου διαχείρισης των συμβιβασμων χάριν της προώθησης τους, ακόμα και συγκυβερνήσεις και πρόωρες εκλογές. Όμως θα πληρώσει το κόστος για άλλη μια φορά στα λαϊκίστικα κόμματα που θα καρπωθούν τη λαϊκή απογοήτευση. Ακριβώς η ίδια εικόνα διχασμού θα υπάρχει και στην Τουρκία τα επόμενα χρόνια, με τις ηγεσίες και των δύο κρατών να είναι πρόθυμες για κάθε ρηξη προκειμένου να διατηρηθούν στην εξουσία. Η αδυναμία σύγκλισης των βλέψεων των εγχώριων ελίτ Ελλάδας και Τουρκίας σε κοινή λύση παρά τις ελληνικές ως τότε υποχωρήσεις, αλλά και η επικράτηση εθνικιστικης ατζέντας και στις δύο χώρες, θα οδηγήσουν τελικά και σε πόλεμο τα δύο κράτη μετά από μια τετραετή κούρσα εξοπλισμων, με την παρέμβαση του διεθνούς παράγοντα να δίνει τη λύση όχι στα ελληνοτουρκικά προβλήματα, αλλά ευρύτερα περιφερειακά και συνοριακά σε μόνιμη πια βάση μέσω διεθνούς διάσκεψης.

Το τέλος αυτής της περιόδου ταραχών αναμένεται να αποτελέσει μια αρχή νηνεμίας και ανασυγκρότησης σε όλες τις εμπλεκόμενες χώρες. Στα νέα τους σύνορα αυτές, με δοκιμασμένα τα πολιτικά τους συστήματα και νέες συνθήκες αλλά και μεγαλύτερη κρατική αυτονομία, έχοντας γνώση των παθογενειων τους και των διεθνών δεδομένων πια, θα εμπιστευθούν τις τύχες τους σε πρόσωπα περισσότερο εξειδικευμένα και λιγότερο πολιτικά.

Νέες μορφές διακυβέρνησης και αντιπροσωπευτικότητας (όχι απαραιτητα δημοκρατικού προσανατολισμού) θα  δοκιμασθούν και άγνωστα ως τώρα  πρόσωπα θα μεσουρανησουν για δεκαετίες στις διακρατικές σχέσεις. Και όπως πάντα γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις, η στερνή γνώση θα είναι και πάλι αυτή που θα θωρακίζει από τα κακοπαθηματα, που δε θα είχαν προκύψει καν εάν οι τωρινοί επικυρίαρχοι την είχαν πρώτα. Ο λόγος είναι ότι τα συμφέροντα των εμπλεκόμενων θα έχουν ήδη οριοθετηθεί μέσω μιας νέας "Γιάλτας" και ο φόβος επανάληψης της συγκρουσιακης δεκαετίας θα "φυλάει τα έρμα" εντός των προσδιορισμενων πια πλαισίων μιας διαρκούς ειρήνης.

Καλές γιορτές σε όλους και καλή χρονιά.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ποιός νίκησε, είπατε ;

"Εργασιακή παρενόχληση σε δικηγόρους; Υπάρχει τέτοιο πράγμα;"